De amandel is chic. Het aardse, bosachtige of boerse van de collega-noten hebben niets van haar weg. Amandelen eet je bij een zwoel diner, op elegante feesten of als troost voor een onbeantwoorde liefde. En is het niet zo dat alle exotische sprookjesprinsessen amandelvormige ogen hebben? Diversiteit alom, maar wat weten we nou over deze boomvrucht?
Zoete en bittere amandel
De amandel kun je in twee soorten verdelen: zoete en bittere. De zoete heeft ook een vleugje bitter, maar is vooral mild en melkachtig van smaak, bijna als popcorn. Die smaak versterk je door verhitting in een hete oven of koekenpan, eventueel met wat olie of boter.
Bittere amandelen hebben de smaak van marsepein en worden vooral geteeld voor hun bittere amandelolie, goed voor glanzende lokken en een strakke huid.
Giftige stof cyanide
Pas op! Dat we de bittere amandel liever niet eten heeft een reden. Deze sierlijke dame blijkt een heuse femme fatale te zijn. Rauw kun je ze alleen in kleine hoeveelheden eten, want ze bevatten de giftige stof cyanide, ofwel blauwzuur. Wil je ze los kopen, dan moet je naar de markt of notenspeciaalzaak. Daar zullen ze je er ook voor waarschuwen er niet te veel te eten.
Wereldwijd gebruik
In de keuken kun je met amandelen alle kanten op. Daarom zijn ze overal ter wereld ook zo populair. Zowel in de Arabische keuken als in die van de Spanjaarden, Sicilianen en Fransen verwerken ze amandelen in tal van hartige en zoete gerechten. Zowel voor de bite als het visuele effect. Van macarons tot b'stilla, deze noot durft alles aan.
Amandelmeel versus gemalen amandelen
Laten we één ding even rechtzetten: amandelmeel is niet hetzelfde als gemalen amandelen. Het fijne notenpoeder is de rest van de amandelen die zijn uitgeperst voor hun olie. Het resultaat? Een fijne droge substantie zonder klontjes, perfect voor een delicaat macaronbeslag. Deze haal je dus het liefst gewoon bij de supermarkt. Gemalen amandelen daarentegen maak je gemakkelijk zelf. Wat je daarmee doet? Je maakt er een typisch Catelaanse picadasaus mee, hier dient de vettige pasta juist als smaakvol bindmiddel.
Verandering van spijs
Klassieke amandeltoepassingen zijn spijs en marsepein. Spijs is een pasta van gemalen amandelen met suikerstroop plus ei en citroenrasp en wordt het liefst gegeten als vulling van gebak. Het sobere broertje van spijs is marsepein, gemaakt van kristalsuiker en amandel en is perfect om te decoreren. Maar in beide recepturen doen amandelen soms voor spek en bonen mee. De amandelen worden dan deels vervangen voor witte bonen, die veel betaalbaarder zijn dan amandelen. Op naar de bakker voor het échte werk dus.
Oud maar goud
Ondanks dat de amandel jaren teruggaat is het imago alles behalve stoffig. Want was iets als amandelmelk ooit eerder zo gemakkelijk verkrijgbaar? Dit mengsel van in water geweekte amandelpoeder is perfect voor de veganist en health-adept, die zo toch iets zuiveligs kunnen drinken. En amandelpoeder kan glutenrijke bloem op een lekkere manier vervangen.
Herkomst van de amandel
Amandelbomen gedijen goed in Zuid-Europa, Noord-Afrika, het Midden-Oosten en de Verenigde Staten. De meeste amandelen komen uit Californië en Spanje.
Verkrijgbaarheid
Na de amandeloogst in augustus zijn ze in herkomstlanden vers verkrijgbaar. Maar wij kunnen hier prima uit de voeten met de gedroogde variant. Heel af en toe vind je hier Kraakamandelen, die hun dop nog hebben.
In de keuken
Je kunt amandelen stomen, frituren en roosteren. Bevat IJzer, vitamine B en E, en veel onverzadigde vetten
Ontvliezen
Om het bruine vlies van een amandel te verwijderen, blancheer je ze kort (1-2 min) in kokend water. Het jasje laat daarna gemakkelijk los.
Amandelen bewaren
Al zijn amandelen niet zo vet als bijvoorbeeld macadamia’s, toch moet je ze luchtdicht en koel bewaren, anders worden ze ranzig. Eet een geopende zak binnen een maand op.
Lekker met
Forel, kip, duif, couscous, blauwe bessen, bloemkool, broccoli, spinazie.
